Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η εφοδιαστική αλυσίδα είναι η κινητήριος δύναμη της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς επηρεάζει το σύνολο των συναλλαγών σε όλα τα πλάτη του πλανήτη μας. Πώς λειτουργεί όμως αυτό το σύστημα και γιατί είναι ιδιαίτερα σημαντική η αποτελεσματική διαχείρισή του;
Αυτές και άλλες πολλές ερωτήσεις απαντάμε στο παρόν άρθρο, δίνοντάς σου χρήσιμες πληροφορίες για την εφοδιαστική αλυσίδα και τις δραστηριότητες που περιλαμβάνει. Πάμε λοιπόν να ξεκινήσουμε!
Τι σημαίνει εφοδιαστική αλυσίδα
H εφοδιαστική αλυσίδα, ή supply chain όπως ευρέως αναφέρεται, είναι το σύστημα εκείνο που ευθύνεται για τη μετατροπή των πρώτων υλών σε προϊόντα και την έγκαιρη και αποτελεσματική παράδοσή τους στους καταναλωτές. Αρκετές φορές δε και ειδικά στις περιπτώσεις των εξελιγμένων συστημάτων εφοδιαστικής αλυσίδας, τα χρησιμοποιημένα προϊόντα μπορούν να εισέλθουν ξανά στη διαδικασία εφοδιασμού, κάτι το οποίο προάγει τις πιο φιλικές προς το περιβάλλον τεχνικές και μεθόδους.
Με κυριάρχους σκοπούς τη μείωση του κόστους και την αύξηση της αποδοτικότητας, η εφοδιαστική αλυσίδα περιλαμβάνει πλήθος επαγγελματιών. Από προμηθευτές και κατασκευαστές, μέχρι πωλητές και διανομείς, όλοι συνεργάζονται με στόχο την παράδοση του προϊόντος (ή της υπηρεσίας) στον τελικό καταναλωτή.
Πώς πραγματοποιείται η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας (Supply Chain Management)
Είναι προφανές ότι όσο πιο ανθεκτικά και αποτελεσματικά είναι τα εργαλεία και οι πρακτικές διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχίας της κάθε επιχείρησης. Αφού είδαμε λοιπόν το τι είναι το supply chain management, πάμε να δούμε και τις βασικές διαδικασίες της εν λόγω διαχείρισης:
-
Προγραμματισμός εφοδιαστικής αλυσίδας
Η πρώτη φάση της διαχείρισης περιλαμβάνει τον προγραμματισμό της εφοδιαστικής αλυσίδας, ο οποίος σχετίζεται αρχικά με την πρόβλεψη της ζήτησης των προϊόντων και εν συνεχεία με τον συντονισμό που θα οδηγήσει στην παράδοσή τους. Με γνώμονα αυτό είναι εύκολα αντιληπτό ότι η συγκεκριμένη διαδικασία εμπεριέχει και άλλους προγραμματισμούς, όπως είναι ο προγραμματισμός προμηθειών, απαιτήσεων υλικών, παραγωγής, λειτουργιών κ.α. -
Διαχείριση κύκλου ζωής προϊόντων (PLM)
Η διαχείριση του κύκλου ζωής των προϊόντων αφορά τη συνολική διαχείριση ενός προϊόντος από την ιδέα και τον σχεδιασμό του, μέχρι την παραγωγή, την εξυπηρέτηση και, τελικά, τη διάθεση ή την ανακύκλωση. Τα συστήματα λογισμικού PLM συνδέουν όλες αυτές τις φάσεις, υποστηρίζοντας τη συνεργασία εντός της επιχείρησης και παρέχουν ένα ενιαίο σύστημα πληροφοριών για κάθε προϊόν καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του. -
Προμήθειες
Συνεχίζουμε με τις προμήθειες, οι οποίες αφορούν την απόκτηση υλικών, αγαθών και υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών μιας επιχείρησης, διασφαλίζοντας παράλληλα την ποιότητα, τις δίκαιες τιμές και την αξία αυτών των προϊόντων. Αξίζει να τονίσουμε ότι μια σημαντική πρόκληση στον τομέα αυτό είναι η ακριβής πρόβλεψη των αναγκών, καθώς τόσο η έλλειψη, όσο και το πλεόνασμα μπορούν να έχουν αρνητικές συνέπειες. -
Διαχείριση εφοδιαστικής (logistics)
Η διαχείριση εφοδιαστικής, ή πιο απλά η διαχείριση των logistics, αποτελεί μία ιδιαίτερα σημαντική διαδικασία κατά τη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η συγκεκριμένη διαδικασία καλύπτει τη μεταφορά και την αποθήκευση των αγαθών από το πρωταρχικό στάδιο των πρώτων υλών (ακατέργαστα αγαθά), μέχρι και την παράδοση των τελικών προϊόντων στους καταναλωτές. Τα logistics λοιπόν περιλαμβάνουν τη διαχείριση εισερχόμενης και εξερχόμενης μεταφοράς, τον έλεγχο αποθεμάτων, τη διαχείριση στόλου και αποθήκης, την εξυπηρέτηση πελατών και άλλα χρήσιμα στάδια της παραγωγής. Τέλος, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ταυτίζονται με την εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς αποτελούν ένα μόνο μέρος της. -
Διαχείριση εκτέλεσης παραγωγής (MES)
Το σύστημα διαχείρισης εκτέλεσης παραγωγής (MES) επιβλέπει και ελέγχει τις παραγωγικές διαδικασίες, διασφαλίζοντας την αποδοτική παραγωγή, τη βελτίωση της ποιότητας και την ικανοποίηση των πελατών. Αξιοποιώντας δεδομένα από συστήματα AI, το MES βελτιστοποιεί τις διαδικασίες παραγωγής, ενώ η τρισδιάστατη εκτύπωση και τα έξυπνα μηχανήματα επιτρέπουν την αποφυγή πλεονασμάτων και ελλείψεων, καθώς και τη μαζική παραμετροποίηση με χαμηλό κόστος. -
Διαχείριση επιχειρηματικών παγίων
Η διαχείριση επιχειρηματικών παγίων σχετίζεται με τη συντήρηση και τη διαχείριση των φυσικών περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ορισμένα “έξυπνα” πάγια, όπως είναι κάποιοι αισθητήρες και μηχανές, μπορούν να προβλέπουν πότε χρειάζονται συντήρηση και να αναλαμβάνουν δράση από μόνα τους, επεκτείνοντας έτσι τη διάρκεια ζωής τους.
Ποια είναι η σημασία του Supply Chain Management (SCM)
Μπορούμε να κατανοήσουμε απόλυτα τη σημασία της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας, κοιτώντας απλά γύρω μας. Ουσιαστικά, τίποτα στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας δε θα υπήρχε χωρίς τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Είναι σαφές λοιπόν ότι εκατοντάδες εκατομμύρια θέσεις εργασίας παγκοσμίως εξαρτώνται από αυτές τις δραστηριότητες. Από τα καθημερινά καταναλωτικά αγαθά, μέχρι τους ζωτικής σημασίας πόρους, όλα φτάνουν στα χέρια μας μέσω μιας αλυσίδας εφοδιασμού. Ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι παρά το γεγονός ότι η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας βρίσκεται στον πυρήνα της παγκόσμιας οικονομίας, πολλές επιχειρήσεις συνεχίζουν να λειτουργούν με διαδικασίες και συστήματα που χρησιμοποιούν εδώ και μισό αιώνα!
Ποια είναι τα οφέλη του Supply Chain Management (SCM)
Όπως είδαμε και παραπάνω, η σημασία της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι αυταπόδεικτη και η βελτιστοποίηση του συνόλου των διαδικασιών προσφέρει πολλά οφέλη. Πιο αναλυτικά, τα οφέλη αυτά περιλαμβάνουν:
- Την αύξηση της παραγωγικότητας
- Τη μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας
- Την ενίσχυση της ευελιξίας και της ανθεκτικότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας
- Την αύξηση της ποιότητας των προϊόντων και των υπηρεσιών
- Την καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών
- Την πλήρη διαφάνεια και ενίσχυση της βιωσιμότητας
Τι είναι η βιώσιμη εφοδιαστική αλυσίδα
Μια βιώσιμη αλυσίδα εφοδιασμού είναι αυτή που ενσωματώνει ηθικές και περιβαλλοντικά υπεύθυνες πρακτικές σε ένα επιτυχημένο και ανταγωνιστικό επιχειρηματικό μοντέλο. Πιο αναλυτικά, η διαφάνεια σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι κρίσιμη, και οι πρωτοβουλίες βιωσιμότητας πρέπει να καλύπτουν κάθε στάδιο, από την προμήθεια των πρώτων υλών έως και την τελική διανομή, καθώς και τις διαδικασίες επιστροφής και ανακύκλωσης των προϊόντων.
Μία εφοδιαστική αλυσίδα λοιπόν για να θεωρείται βιώσιμη πρέπει να είναι:
-
Πράσινη
Η πράσινη εφοδιαστική αλυσίδα επιτυγχάνεται με την ενσωμάτωση περιβαλλοντικά υπεύθυνων πρακτικών σε όλα τα στάδια της διαχείρισής της, όπως είναι ο σχεδιασμός προϊόντων, η προμήθεια υλικών, η παραγωγή και η διαχείριση προϊόντων στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Με την αύξηση λοιπόν του ηλεκτρονικού εμπορίου, οι επιχειρήσεις είναι απαραίτητο να βρουν οικολογικά βιώσιμες λύσεις που αυξάνουν το κέρδος, ενώ αξιοποιούν τεχνολογίες, όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη για τη μείωση των αποβλήτων και την αύξηση της αποδοτικότητας. -
Διαφανής
Η διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα αναφέρεται στην ανοιχτή κοινοποίηση των πληροφοριών σχετικά με την προέλευση των προϊόντων και των προμηθευτών. Στο πλαίσιο αυτό, χρησιμοποιούνται διάφορες ψηφιακές τεχνολογίες, όπως είναι το blockchain και οι αισθητήρες RFID, οι οποίες επιτρέπουν την παρακολούθηση των προϊόντων και εξασφαλίζουν την αξιοπιστία των πληροφοριών. -
Κυκλική
Η κυκλική εφοδιαστική αλυσίδα επικεντρώνεται στην ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση των υλικών για τη δημιουργία νέων προϊόντων. Οι επιχειρήσεις λοιπόν αξιοποιούν τεχνολογίες, όπως είναι η 3D εκτύπωση με ανακυκλωμένα υλικά, και σχεδιάζουν νέα προϊόντα με στόχο τη μείωση των αποβλήτων και την ανακύκλωση.
Φτάνοντας στο τέλος είναι φανερό ότι η εφοδιαστική αλυσίδα είναι η βάση όχι μόνο κάθε δραστηριότητας παραγωγής, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας και συνεπώς απαιτεί επαγγελματίες με ποικίλες γνώσεις και ανεπτυγμένες δεξιότητες.
Η Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Mediterranean College προσφέρει προπτυχιακά προγράμματα, όπως το BA (Hons) Business Management (Supply Chain & Logistics), μεταπτυχιακά προγράμματα και επαγγελματικές εξειδικεύσεις, με στόχο να ενισχύσει την αγορά με ανταγωνιστικούς επαγγελματίες!
